[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Na tê konkretn¹ pomoc czekaj¹ wszyscy, zarówno pedagodzy, jaki wychowankowie.Pedagogiczna analiza tych postaw wsparta danymi z badañ psychologicznych isocjologicznych mo¿e siê okazaæ wielce po¿yteczna dla praktyki wychowawczej wewszystkich szko³ach i œrodowiskach, w których gromadz¹ siê dzieci i m³odzie¿oraz dla samowychowania ludzi doros³ych.Zadania te s¹ przede wszystkim wgestii (i w kompetencji) pedagogiki mass mediów, choæ ¿ywe zainteresowanie tymiproblemami powinna przejawiaæ tak¿e pedagogika spo³eczna oraz psychologia -spo³eczna i wychowawcza.b.Szczególnie cenn¹ inicjatyw¹ ze strony nauk pedagogicznych by³obyopracowanie teorii postaw pozytywnych, które powinny byæ formowane uwychowanków w odpowiedzi na zjawisko manipulacji, funkcjonuj¹ce w mass mediachi w stosunkach interpersonalnych.Najbardziej pilnym zadaniem na tym odcinkujest skonstruowanie teorii pedagogicznej wobec dwóch zw³aszcza postaw: postawyodpornoœci na manipulacjê i postawy dialogu176Pedagogika a manipulacjalempatycznego.Pierwsza z nich jest przeciwieñstwem postawy uleg³oœci wobecmanipulacji oraz postawy automanipula-cji.Druga postawa natomiast stanowian-tynomiê postawy makiawelizmu10.Nale¿y tak¿e odpowiedzieæ na pytanie, w jakisposób poszczególne mass media mog¹ „uczestniczyæ" w formowaniu dzieci im³odzie¿y do prawid³owego odbioru œrodków masowego komunikowania11.Pracebadawcze na tym odcinku s¹ w gestii pedagogiki mass mediów.Wychowanie domediów powinno uwzglêdniæ fakt, ¿e s¹ one tak¿e noœnikiem propagandy imanipulacji.c.Pedagogika powinna te¿ inspirowaæ tworzenie takich mass mediów, któreby³yby alternatywnymi œrodkami wychowania.W tego typu mediach istnia³oby zpewnoœci¹ tzw.komunikowanie uczestnicz¹ce, które polega m.in.na tym, ¿efunkcjonuje w nim dwukierunkowy przep³yw informacji: od komunikatora dorecipienta (jak dotychczas) i odwrotnie - od recipienta do komunikatora.Systemkomunikowania uczestnicz¹cego nie tylko utrudnia dzia³ania manipulatorskie wdanym medium,177Manipulacja wyzwaniem dla pedagogikilecz tak¿e prowadzi do ich ujawnienia i wyeliminowania.Szczególn¹ misjê dospe³nienia na tym polu maj¹ media bêd¹ce w dyspozycji Koœcio³a.Ichfunkcjonowanie jest dla odbiorców (czytelników, radios³uchaczy, telewidzów)alternatyw¹ w stosunku do tych mediów, które uwik³ane s¹ w dzia³alnoœæmanipulatorsk¹12.d.Dotychczasowe opinie i uwagi dowiod³y zapewne, ¿e niezbêdne jest jaknajpilniejsze podjecie szeroko zakrojonych badañ pedagogicznych nadmanipulacj¹.Przeprowadzono dot¹d przede wszystkim badania socjologiczne ipsychologiczne.Nadal istnieje dotkliwy niedostatek badañ pedagogicznych nadzjawiskiem manipulacji.Rozwi¹zanie pewnych problemów naukowych na tymobszarze bêdzie wymaga³o gruntownych badañ opartych na zaanga¿owaniu wielufachowców, zw³aszcza ludzi mediów oraz na wspó³pracy interdyscyplinarnej.Jeden z takich nie³atwych problemów zawarty jest w znanym pytaniu, w jakimstopniu totalitaryzm komunistyczny w Polsce ukszta³towa³ w spo³eczeñstwiesk³onnoœæ do uleg³oœci wobec propagandy oraz dzia³añ manipulator-skich w massmediach.178PrzypisyPrzeprowadzone badania pedagogiczne nad manipulacj¹ pozwoli³yby nie tylkoosi¹gn¹æ nowe dane z tej dziedziny, ale równie¿ odkry³yby niektóre mechanizmydzia³añ ma-nipulatorskich.Z kolei wydane drukiem opracowania na ten tematprzyczyni³yby siê do pog³êbienia w spo³eczeñstwie wiedzy o manipulacji.Przypisy do rozdzia³u VI1 W ksi¹¿ce stosuje siê zamiennie nastêpuj¹ce terminy: „pedagogika",,.naukipedagogiczne" i „nauki o wychowaniu", pomijaj¹c kwestie sporne na obszarzeterminologii oraz sprawê trafnoœci samego nazewnictwa w tej dziedzinie nauki.Zob.ks.M
[ Pobierz całość w formacie PDF ]