[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zob.M.Oachorowski, Nowy imperializm.War­szawa 1995, s.80."" Zob.np.M.Przeciszewski, Manipulacje serwisem KAI, „S³owo" z 5 I 1995; J.R.Nowak, Intryga Kwaœniewskiego i Michnika? „S³owo" z 16 X 1995; R.Wrzesiñski, Walka z Koœcio³em trwa, „S³owo" z 19 X 1995.IV.Cele manipulacjiWieloœæ form manipulacji oraz daleko id¹ce zró¿nicowanie w stosowanychtech­nikach i w podejmowanych inicjatywach, a tak¿e skrytoœæ dzia³aniasprawiaj¹, ¿e w rozwa¿aniach na temat jej celów trzeba odst¹piæ odszczegó³owych analiz i docie­kañ.Jednak¿e krytyczna ocena konkret­nych faktówz dziedziny manipulacji po­zwala wy³oniæ g³Ã³wne cele jej funkcjonowania, a tymsamym bli¿ej jesz­cze poznaæ naturê i skutki dzia³añ mani-pulatorskich.Licz¹ siê tylko cele manipulatorówNale¿y najpierw podkreœliæ, ¿e zabiegi podejmowane w ramach manipulacjire­alizuj¹ zawsze cele, które istniej¹ poza cz³owiekiem, bêd¹cym ichbezpoœrednim przedmiotem.Manipulatorzy osi¹gaj¹ za-135Cele manipulacjiwsze w³asne cele, albo cele swoich moco­dawców i g³Ã³wnych dysponentów.Widaæ towyraŸnie, gdy porównuje siê ze sob¹ dwie aktywnoœci cz³owieka: wychowanie imanipulacjê1.Dla manipulatorów cz³owiek nie tylko nie jest celem ich dzia³alnoœci, leczstaje siê œrodkiem do osi¹gniêcia tych celów, które istniej¹ poza nim.A wiêc wmani­pulacji idzie zasadniczo o coœ, co istnieje poza cz³owiekiem bêd¹cym jejadresatem, a co stanowi dobro grupy mocodawców i dysponentów.Natomiast wwychowaniu idzie zawsze o kogoœ, tj.o cz³owieka i jego osobowy rozwój.Celemg³Ã³wnym dzia³añ wychowawczych jest rzeczywiste dobro wychowanka.Gdy wiêc w wychowaniu drugi cz³o­wiek jest osob¹-partnerem, to w manipu­lacjijej adresat staje siê wy³¹cznie przed­miotem oddzia³ywañ, a nawet narzêdziem doosi¹gniêcia celów, których wcale nie zna.Wychowanie wyzwala cz³owieka z ró¿­nych zniewoleñ, tymczasem manipulacjauzale¿nia go ca³kowicie i czyni w pe³ni dyspozycyjnym.Widaæ to najwyraŸniejna136Prawdziwe cele manipulacjietapie prania mózgu, do którego manipula­cja polityczna nieuchronnie prowadzi.W nastêpstwie dzia³añ manipulators-kich nastêpuje zdobywanie cz³owieka, a nawetzaw³adniêcie nim i dowolne dys­ponowanie.Ostatecznie przecie¿, jak twie­rdzi³C.W.Mills, manipulacja d¹¿y do pozyskania spo³eczeñstwa".Z tej racji ka¿­dapropaganda polityczna zabiega o sto­sowanie technik manipulatorskich.Celeg³Ã³wne manipulacji s¹ zatem wyj¹tkowo na rêkê tej propagandzie.Dowolnestero­wanie spo³eczeñstwem jest przedmiotem marzeñ ka¿dego dysponentapropagandy i staje siê jednym z g³Ã³wnych motywów jego skutecznych dzia³añ.Prawdziwe czy upozorowane cele?Pewne formy manipulacji ulegaj¹ jed­nak ujawnieniu i staj¹ siê czêstoprzed­miotem wypowiedzi w ramach opinii pub­licznej.W takich sytuacjachdysponenci manipulacji podejmuj¹ próby wyt³uma­czenia swoich dzia³añ.Wskazuj¹wtedy na cele i motywy, które maj¹ w ich mniema­niu usprawiedliwiæ dzia³alnoœæmanipula-137Cele manipulacjitorsk¹.W rzeczywistoœci jednak s¹ to jedynie pseudoargumenty, którefaktycz­nie zmierzaj¹ do odwrócenia uwagi opinii publicznej od celówprawdziwych.Widaæ to wyraŸnie na przyk³adzie manipulacji stosowanej wpropagandzie antykoœciel­nej.Nie ma ju¿ dzisiaj ¿adnych w¹tpliwoœci co do istnienia po 1989 r.nowejpropagan­dy antykoœcielnej.Stanowisko takie po­dzielaj¹ przede wszystkimfachowcy w dziedzinie mass mediów, dziennikarze oraz intelektualiœcikatoliccy3.Nawet w publicystyce laickiej, nieprzychylnej Koœcio³owi, pojawiaj¹siê gtosy dostrze­gaj¹ce nadmiern¹ agresjê w propagandzie antykoœcielnej4.Tymczasem podnoszone s¹ g³osy, które usprawiedliwiaj¹ propagan­dêantykoœcieln¹.Wœród przeciwników tezy o istnieniu propagandy antykoœcielnej, a wiêc ima­nipulacji wymierzonej w Koœció³, spotkaæ mo¿na czêsto stanowisko g³osz¹ce,¿e z winy samego Koœcio³a zdarzaj¹ siê ataki i manipulacja wobec niego.Gdybynp.nie by³o w nim triumfalizmu, antysemityzmu, postawy „oblê¿onej twierdzy" itendencji138Praw J/i we cele manipulacjido totalnej klerykalizacji ¿ycia publicz­nego w Polsce, nie by³oby ¿adnejpropa­gandy antykoœcielnej.Jest to swoista sa­moobrona spo³eczeñstwa, c/.ymniejszoœci wyznaniowych przed ekspansj¹ katolicyz­mu - wyjaœniaj¹ rzecznicytego stanowis­ka.Inni znów twierdz¹, ¿e to, co „nazywane jest z przesad¹" propagand¹ czymanipula­cj¹ antykoœcieln¹, jest w rzeczywistoœci niezbêdne Koœcio³owi dla jegowewnêtrz­nej naprawy (katharsis?), otwarcie siê na pr¹dy liberalne oraz doskutecznego dia­logu ze œwiatem.S¹ wreszcie i tacy, którzy mówi¹, ¿e to.co siê w Polsce dzieje w ramach atakówna Koœció³, jest zjawiskiem ca³kowicie nor­malnym.Odwo³uj¹ siê do praktyki,jaka istnieje w mediach zachodnich, gdzie „ni­kogo siê nie oszczêdza".Atakitakie maj¹ byæ rzekomo przejawem dojrza³ej demo­kracji.Dlaczego wiêc w PolsceKoœció³ mia³by byæ pod tym wzglêdem uprzywile­jowany - pytaj¹ z niepokojem jegoadwer­sarze5.139Cele manipulacjiRzeczywiste cele manipulacji antykoœcielnejStosowana w propagandzie antykoœciel­nej manipulacja realizuje cele, którestano­wi¹ bezpoœrednie zagro¿enie dla egzysten­cji Koœcio³a, dla jego rozwoju ipodstawowych misji, z których ewan­gelizacja œwiata nale¿y do zadañpodsta­wowych i naczelnych6.Do takiej oceny prowadzi analiza treœci publikowanych zw³aszcza w prasielewi­cowej, laickiej i liberalnej, a tak¿e emito­wanych w radio i telewizji.Trzeba jedno­czeœnie dodaæ, ¿e manipulacja anty­koœcielna w Polsce ma swoj¹specyfikê i dlatego jest ona praktycznie nieporów­nywalna z innymi krajami, wktórych Koœció³ katolicki zajmuje inn¹ zupe³nie pozycjê, a oœrodkiantykoœcielne maj¹ za sob¹ wieloletnie doœwiadczenia w ramach strukturzorganizowanych [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • luska.pev.pl
  •