[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W ogóle prowadzona w latach 1980-88 wojna w Zatoce bardzo odpowiadała interesom Stanów Zjednoczonych.Oto znienawidzone, okrzyknięte wcześniej jako terrorystyczne (oskarżenie zostało przez prezydenta Reagana wycofane w 1982 r.), państwo irackie, budujące u siebie arabski socjalizm państwowy, walczyło z islamskim Iranem, dla którego z kolei USA były największym "szatanem" zła i moralności.Czas pokaże, czy USA nie były przypadkiem inspiratorem tej wojny.Republika Iracka po wojnie z Iranem (1988-2003)Dopiero 20 sierpnia 1988 r.nastąpiło formalne zakończenie działań wojennych między Irakiem i Iranem i nastąpił rozejm, nadzorowany przez oddziały ONZ.Irak znajdował się w tragicznej sytuacji gospodarczej, dodatkowo był poważnie zadłużony za granicą.Wojna spowodowała przede wszystkim znaczny spadek produkcji i eksportu ropy i w konsekwencji duży deficyt handlowy państwa.Mianowicie wydobycie ropy naftowej, wynoszące w 1980 r.130 mln t spadło w 1985 r.do 68,8 mln t, ale w 1990 r.wzrosło do 101 mln ton.Zapewne podczas jakiejś upalnej nocy przyśniło się Saddamowi, że wszystkie problemy swego państwa i narodu, może prosto rozwiązać przez aneksję Kuwejtu.Ma do niego Irak historyczne prawa, a jest to kraj niewielki, zaledwie 17,8 tys.km2, liczy tylko 1,2 mln ludności (+zagraniczni pracownicy), prawie całkowicie arabskiej i w dodatku bez poważniejszych sił zbrojnych.Ma natomiast ten wielki walor, że pod jego powierzchnią jest morze ropy naftowej, której w 1989 r.wypompowano aż 91,2 mln ton, a więc więcej, niż w samym Iraku.Możliwe byłoby więc podwojenie budżetu irackiego z roku na rok.Husajn mógł liczyć na spontaniczną przychylność ludności Kuwejtu, jawnie wykorzystywaną przez feudalnych szejków, dbających wyłącznie o swoje bogactwa i luksusowe życie.Natomiast podstawowym pytaniem było, jak zachowają się mocarstwa i społeczność światowa.Akurat, prócz Izraela, Wlk.Brytanii i "utemperowanego" Iranu, Irak nie miał żadnych wrogów.Wiadome jednak było, że Wielka Brytania nie wystąpi sama z interwencją, może to zrobić tylko u boku USA.Lecz Stany Zjednoczone wspierały Irak w wojnie z Iranem, ich głównym wrogiem.Toteż Saddam mógł kalkulować, że zagarnięcie Kuwejtu może potraktowane zostanie jako nagroda dla niego za krwawą rozprawę z irańskimi fundamentalistami Chomeiniego.Na dyplomatyczne zapytanie o stosunek do ewentualnej aneksji Kuwejtu, administracja USA nie wyrażała wyraźnego sprzeciwu.Na 3 ostrzeżenia udzielone Kuwejtowi przez Irak, też nie było żadnej reakcji z za Oceanu Atlantyckiego.Więc 2 sierpnia 1900 r., w ciągu jednego dnia, bez żadnego znaczącego oporu, armia iracka zajęła Kuwejt, a emir uciekł do Arabii Saudyjskiej.I oto na drugi dzień prezydent USA George Bush poinformował, że natychmiast wysyła do Zatoki wojska amerykańskie dla obrony Arabii Saudyjskiej.W dniu 9 września w Helsinkach potępili agresję Iraku obaj prezydenci USA i ZSRR.Od 8 listopada Stany zaczęły przerzucać w rejon Zatoki 100 tys.swych żołnierzy, a 29 listopada Rada Bezpieczeństwa ONZ przedstawiła Irakowi ultimatum o wycofaniu do 15 stycznia 1991 r.wojsk z Kuwejtu, które Husajn na drugi dzień odrzucił.Inwazja koalicji zgrupowanej wokół USA na Kuwejt nastąpiła 17 stycznia 1991 roku.Znamienne, że dzień wcześniej Irak oskarżony został o zamordowanie przez irackich żołnierzy 312 noworodków z kuwejckich szpitali, czego bezpośrednim świadkiem miała być córka ambasadora Kuwejtu w USA.Przeprowadzone po wojnie śledztwo przez Światową Organizacje Zdrowia wykazało, że historia ta była całkowicie wyssana z palca.Ale to już nie miało wtedy żadnego znaczenia.Wojnie nadano kryptonim "Pustynna Burza".Rozpoczęła się od kilkutygodniowego bombardowania celów w Iraku, głównie Bagdadu.Ofensywę lądową wojska koalicji rozpoczęły 23 lutego.Wtedy dopiero Husajn wycofał swe wojska z Kuwejtu, który do 28 lutego został zajęty przez aliantów.Przed opuszczeniem emiratu Irakijczycy zdążyli jeszcze podpalić kilkadziesiąt szybów naftowych.Po czym walki przeniosły się na otwarte pustynne obszary płd.-zach.Iraku, gdzie Irakijczycy nie mieli żadnych poważniejszych możliwości obrony, wobec przygniatającej przewagi technicznej Stanów Zjednoczonych, zwłaszcza wobec ich pełnego panowania w powietrzu.Równocześnie prezydent George Bush wezwał Kurdów na północy, a Szyitów na południu kraju do wystąpienia przeciwko Husajnowi.Faktycznie obie te nacje wznieciły nowe powstania niepodległościowe.Lecz po przełamaniu "pustynnego" oporu, Amerykanie wstrzymali swą ofensywę, zaś Bush ogłosił zakończenie operacji wojskowych, wobec uzyskania celu wojennego.Armia iracka straciła ok.100 tys zabitych, amerykańska 126.Wówczas Saddam Husajn przerzucił swe wojska z południa do północnego Iraku i szybko rozprawił się z kurdyjskimi powstańcami, którzy bez pomocy z zewnątrz nie mieli żadnych szans na zwycięstwo.Wielkie masy ludności kurdyjskiej uciekły wtedy do Turcji i Iranu.Zaś opozycja kurdyjska rozpoczęła rozmowy z Saddamem Husajnem i 24 kwietnia doszło do podpisania porozumień o zaprzestaniu walk i utrzymaniu statusu autonomii dla irackiego Kurdystanu.Dłużej, bo aż do 1993 r., trwało stłumienie powstania szyickiego.I w tym przypadku USA nie udzieliły Szyitom żadnej pomocy, obawiając się bardzo wzrostu fundamentalizmu muzułmańskiego w regionie.Walki toczyły się głównie w bagiennych rozlewiskach rzeki Szatt el-Arab, zresztą później w kilka lat osuszonych prawie w połowie.3 czerwca 1991 r.Rada Bezpieczeństwa ONZ uchwaliła kolejną rezolucję w sprawie Iraku, w której zażądała zniszczenia broni masowego rażenia oraz utrzymała embargo na sprzedaż ropy i zakupy za granicą broni i żywności.Był to właściwie wyrok śmierci na państwo, które egzystowało głównie dzięki eksportowi swej ropy naftowej, z którego dochód stanowił ponad 90 proc.budżetu.Oczywiście ta rezolucja i wszystkie następne mówiły o rychłym zniesieniu embarga, lecz praktyka tego nie potwierdzała, a sytuacja w Iraku stawała się coraz bardziej dramatyczna.Budżety nie wystarczały nawet na zapewnienie podstawowych potrzeb ludności i normalne funkcjonowanie państwa.Wreszcie w listopadzie 1993 r
[ Pobierz całość w formacie PDF ]