Zubrin Robert Czas Marsa (2)

do ÂściÂągnięcia ^ ebook ^ download ^ pobieranie ^ pdf

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Podczas wojny standardowym sposobem komunikacji �o�nierzy zrodzinami by�a poczta, a czas oczekiwania na odpowied� si�ga� wielu tygodni.Dlatego nie s�dz�, by u cz�onków za�ogi perspektywa czterdziestominutowegooczekiwania na odpowied� od swoich bliskich wywo�ywa�a �zy.Twierdz�, �e abstrahuj�c od wspó�czesnego ameryka�skiego wygodnego stylu �yciai odwo�uj�c si� do historii, wsz�dzie widzimy ludzi - takich jak �o�nierze nalinii frontu, ukrywaj�cy si� uchod�cy, wi�niowie, cz�onkowie za�óg �odzipodwodnych, badacze, traperzy lub dawni kupcy, podró�uj�cy po morzach -którzy,znalaz�szy si� w tych sytuacjach cz�sto przypadkiem, znosili d�ugotrwa�eprzebywanie w warunkach odosobnienia, deprywacji i stresu psychicznegowielokro� gorszych od tego,JAK POKONA� SMOKI l OMIN�� SYRENY � 183co czeka starannie dobran� za�og� wyprawy na Marsa.Ludzie musz� by� twardzi,poniewa� nie maj� wyboru.Przetrwali�my tygrysy szabloz�bne, epok� lodowcow�,despotyczne imperia i najazdy barbarzy�ców, straszne okresy g�odu oraz wieleinnych kl�sk �ywio�owych.Nasi przodkowie musieli stawi� czo�o tym sytuacjom iprzetrwa�.Z pewno�ci� starannie dobrani i dok�adnie wyszkoleni cz�onkowieza�ogi misji marsja�skiej tak�e dadz� sobie rad�.To nie ludzka psychika b�dzie najs�abszym ogniwem za�ogowej wyprawy na Marsa.Wr�cz przeciwnie, mo�e si� ona okaza� ogniwem najsilniejszym.Burze py�oweCzwarty smok, marsja�skie burze py�owe, jest najstarszy i dlatego zd��y� ju�straci� cz�� z�bów, przede wszystkim z tego powodu, �e osobom mog�cym odnie��najwi�ksze korzy�ci z jego istnienia, czyli naukowcom, zajmuj�cym si� badaniematmosfery Marsa, brakuje zdrowego instynktu handlowego, spotykanego u innychkrytyków.Burze py�owe s� jednak niepokoj�ce.Na dodatek akurat ten smokpowsta� raczej w wyniku wyolbrzymienia ni� zmy�lenia.Przyjrzyjmy mu si� przezchwil�.Ju� w XIX wieku na podstawie obserwacji teleskopowych powzi�to podejrzenie, �ena Czerwonej Planecie wyst�puj� silne burze py�owe.Hipotez� potwierdzi�yameryka�skie i rosyjskie sondy kosmiczne, prowadz�ce badania Marsa od latsze��dziesi�tych.Orbita Marsa jest eliptyczna, wi�c gdy na jego po�udniowejpó�kuli jest lato, znajduje si� on o 9% bli�ej S�o�ca ni� wynosi �redniaodleg�o��, natomiast gdy panuje tam zima, znajduje si� on o 9% dalej od S�o�cani� przeci�tnie.Po��czenie zwyczajnego letniego ocieplenia oraz dodatkowegociep�a, uzyskanego dzi�ki przebywaniu bli�ej S�o�ca, powoduje, �e napo�udniowej pó�kuli dochodzi do skrajnych waha� temperatury (podczas gdypó�kula pó�nocna ma �agodne pory roku).Podczas szczególnie ch�odnych zim napó�kuli po�udnic-184 � CZAS MARSAwej du�e ilo�ci dwutlenku w�gla wytr�caj� si� z atmosfery na lodowej czapiebieguna po�udniowego (sk�adaj�cej si� z suchego lodu) i adsorbuj� wantarktyczny regolit (rumosz skalny).Dodatkowa warstwa zamro�onego �adsorbowanego dwutlenku w�gla jest nast�pnie z powrotem uwalniana do atmosfery,gdy silne ocieplenie, zwi�zane z nadej�ciem lata na pó�kuli po�udniowej,dociera do okolic bieguna po�udniowego.Nag�e wprowadzenie gazu do atmosferyMarsa jest na tyle znacz�ce, �e powoduje wzrost ci�nienia atmosferycznego ooko�o 12% w ci�gu paru miesi�cy (pe�na ró�nica warto�ci ci�nieniaatmosferycznego pomi�dzy zim� a latem wynosi prawie dwa razy tyle), co skutkujepowstawaniem pot�nych wiatrów, unosz�cych du�e ilo�ci py�u.Burze py�owe tegotypu rozpoczynaj� si� z nadej�ciem lata na po�udniowej pó�kuli, nast�pnieprzesuwaj� si� na pó�noc, a czasem si� zdarza, �e pokrywaj� ca�� planet�.Zgodnie z pomiarami pr�dko�� wiatru podczas burz py�owych wynosi 50-100 km/h.Burze, które czasami powtarzaj� si� latem na pó�kuli po�udniowej, stopniowocichn� wraz z nadej�ciem jesieni.Podobnie jak na Ziemi, marsja�ska pogodarównie� zawiera element przypadkowo�ci - w niektórych latach burze niemal niewyst�puj�, kiedy indziej za� obejmuj� Czerwon� Planet� bez wyj�tku przez ca�elato.Z regu�y na pó�kuli pó�nocnej mo�na spodziewa� si� przejrzystego niebapodczas wiosny, lata i jesieni.Zapoznajmy si� teraz z do�� nieprzyjemn�histori�.Gdy w listopadzie 1971 roku ameryka�ski �adownik Mariner 9 orazrosyjskie sondy Mars 2 i Mars 3 dociera�y na Marsa, nadchodzi�a w�a�nieglobalna burza py�owa.Przez cztery miesi�ce powierzchnia planety by�aca�kowicie przes�oni�ta py�em i Mariner 9 nie móg� nic zobaczy�.Sytuacja niezak�óci�a zbytnio programu lotu: sonda spokojnie czeka�a na orbicie, a� pogodasi� poprawi.Gdy to si� sta�o, Mariner zaczai przekazywa� dok�adne obrazyca�ego globu.Inaczej potoczy�y si� losy radzieckich sond, które zosta�y z góryzaprogramowane - bez mo�liwo�ci wprowadzenia modyfikacji - na l�dowanieniedaleko równole�nika 45� po�udniowej szeroko�ci geograficznej.Sondy,pos�uszne rozkazom, spu�ci�y si� na spadochronach w sam �rodek szalej�cejburzy.Obie uleg�y zniszczeniu.JAK POKONA� SMOKI l OMIN�� SYRENY � 185L�dowanie na spadochronie podczas marsja�skiej burzy py�owej z pewno�ci� niejest dobrym pomys�em.Zupe�nie inaczej wygl�da sytuacja, gdy ju� si� jest napowierzchni planety.G�sto�� atmosfery na Marsie wynosi zaledwie 1% g�sto�ciatmosfery ziemskiej, a wi�c ci�nienie dynamiczne, wytwarzane przez marsja�skiwiatr, który wieje z pr�dko�ci� 100 km/h, odpowiada ziemskiemu lekkiemuwiatrowi o pr�dko�ci 10 km/h.�adowniki Yiking l i Yiking 2, cho�zaprojektowane na 90 dni funkcjonowania, dzia�a�y przez, odpowiednio, 6 i 4lata.W tym czasie przetrwa�y wiele burz py�owych, a mimo to nie wykryto�adnych uszkodze� przyrz�dów pomiarowych.Okaza�o si�, �e cho� podczas burzyplaneta nie jest widoczna z orbity, widoczno�� na powierzchni nie zostajepowa�nie ograniczona.Py� zmniejsza ilo�� wiat�a, docieraj�cego dopowierzchni, podobnie jak podczas zachmurzonego dnia na Ziemi, lecz obserwatorna powierzchni widzi otoczenie.Je�li marsja�skie instalacje powierzchniowekorzysta�yby z baterii s�onecznych, zmniejszenie nat�enia �wiat�a stanowipewien problem.Baterie fotowoltaiczne mog� jednak przekszta�ca� �wiat�o wenergi� elektryczn� nawet wtedy, gdy �wiat�o jest rozproszone przez py� (tarczaS�o�ca nie musi by� wyra�nie widoczna), wi�c spadek mocy nie by�by ca�kowity.Podczas typowej burzy py�owej mo�na oczekiwa� spadku mocy, uzyskiwanej zbaterii s�onecznych, o oko�o 50%.Wszystko powinno poprawnie funkcjonowa�,je�li modu� energetyczny zostanie tak zaprojektowany, by podczas burz py�owychdostarcza� ilo�� energii, zapewniaj�c� podtrzymywanie �ycia.Gdyby za� w bazieznajdowa� si� reaktor j�drowy, produkuj�cy du�e ilo�ci energii, czytermoelektryczny generator izotopowy, lub gdyby by�a dost�pna energiazmagazynowana w inny sposób (na przyk�ad w postaci lokalnie wytworzonego paliwachemicznego, które mo�na spala� w silniku i dzi�ki temu nap�dza� generator),problem okaza�by si� czysto akademicki.Wyra�ano obaw�, �e py� osadzaj�cy si� w wyniku burz mo�e przykry� bateries�oneczne lub inne powierzchnie optyczne, na przyk�ad okna i przyrz�dy.Problemten nie wyst�pi� podczas186 � CZAS MARSAmisji Yiking [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl
doc.pisz.pl
pdf.pisz.pl
luska.pev.pl

Darmowy hosting zapewnia PRV.PL