[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Psychologia inwalidztwa._______21.10.2000 r.Wyk³ad II.Dzisiaj chcê zasygnalizowaæ pewne tematy, do których póŸniej bêdziemy wracaæ.Mo¿e zacznijmy od tego jaki jest cel rehabilitacji ludzi, którzy uleglinieszczêœliwym wypadkom.Mo¿na powiedzieæ, ¿e s¹ takie trzy g³Ã³wne cele :1) usprawnienie fizyczne -to robi¹ rehabilitanci, masa¿yœci.2) usprawnienie psychiczne - i tu mamy szczególn¹ rolê dla psychologa.Mo¿emy sobie wyobraziæ co przezywa cz³owiek, który utraci np.któr¹œ z koñczyn,czy ulegnie urazowi krêgos³upa.Wtedy wówczas najczêœciej dochodzi do utratysensu ¿ycia („ co ja teraz bêdê robiæ „, „ jak ja bêdê teraz ¿yæ „), wszystkieplany i marzenia rozsypuj¹ siê jak domek z kart.W³aœnie w tych sytuacjachcz³owiek sam sobie nie potrafi pomóc.Tu potrzebny jest ktoœ z zewn¹trz iw³aœnie tym kimœ powinien byæ psycholog, który zna i rozumie potrzeby i ca³¹strukturê osobowoœci cz³owieka, który wie, ¿e trzeba temu cz³owiekowi ukazaæ,¿e nawet w takim stanie w jakim jest mo¿e cieszyæ siê ¿yciem, mo¿e cieszyæ siêw trochê inny sposób ale, ¿e jest to mo¿liwe.Nale¿y pamiêtaæ, ¿e wszystkozaczyna siê w naszych szarych komórkach, wszystkie dobre i z³e pomys³y,wszystkie idee.Chodzi o to, ¿eby ten stan psychiczny cz³owieka, który jestzupe³nie zrezygnowany, który nie potrafi siê odnaleŸæ , ¿eby mu pomócdostosowaæ siê, ¿eby jego myœlenie nabra³o innego kierunku, pokazaæ mu sens¿ycia.To jest najtrudniejsze zadanie dla psychologa.Jeœli uda nam siê tegocz³owieka przekonaæ o sensie dalszego ¿ycia to wszystko bêdzie na dobrejdrodze.Trzeba tu wykazaæ siê trudn¹ sztuk¹ zrozumienia innego cz³owieka,empati¹.Tutaj rola psychologa jest przeogromna.Przede wszystkim dlatego, ¿epsycholog zna dobrze strukturê funkcjonowania cz³owieka, potrafi to nazwaæoraz dostrzega jak jedna sytuacja wywo³uje nastêpn¹.Przypuœæmy, ¿e ktoœ chcia³byæ sportowcem a po wypadku straci³ np.nogê, to trzeba go przekonaæ, ¿e onnadal mo¿e siê interesowaæ sportem, trzeba mu otworzyæ pewien nowy kana³ np.namówiæ go aby zosta³ sêdzi¹.Trzeba mu ukazaæ nowe drogi realizacji,zaspokojenia potrzeb.Jeœli cz³owiek niepe³nosprawny niczym siê nie zajmuje ipozostaje w domu to jest to straszne obci¹¿enie dla jego rodziny, która musizmieniæ swój ca³y rytm ¿ycia.Ten cz³owiek to widzi a chyba nie ma nic gorszegojak czuæ siê niepotrzebnym, a jeszcze gorzej gdy cz³owiek czuje siê ciê¿arem.To dzia³a ogromnie obci¹¿aj¹ce na tego cz³owieka, który ju¿ i tak ma przecie¿wielkie stresy.Ten cz³owiek coraz bardziej pog³êbia siê w depresji, corazbardziej traci poczucie sensu ¿ycia, poczucie w³asnej wartoœci.Proszê sobiewyobraziæ jak ¿ycie tego niepe³nosprawnego cz³owieka mo¿e ulec przeobra¿eniukiedy przekonamy go do tego ¿eby np.uprawia³ sport.Wtedy jego ¿ycie nabierzeinnego wymiaru.Spotyka siê z grup¹ takich samych ludzi jak on.Wszyscy s¹ nawózkach, wszyscy s¹ inwalidami i nie ma tam z góry skazanych na przegran¹.Onimaj¹ te same potrzeby.Ten cz³owiek zauwa¿a, ¿e jego nieszczêœcie nie jestjedyne na œwiecie, znajduje tam przyjació³.Zadanie psychologa w rehabilitacji psychicznej polega na tym, ¿eby ukazaæ sens¿ycia, ¿eby wyci¹gn¹æ cz³owieka ze stanu depresji, ¿eby pokazaæ mu mimowszystko Jego godnoœæ i poczucie w³asnej wartoœci.Je¿eli nam siê to uda, jeœlion uwierzy, to odniesiemy ogromny sukces, bo przywracamy jakby cz³owiekaspo³eczeñstwu.3) usprawnienie spo³eczne - chodzi tu o to aby cz³owiek niepe³nosprawny nieczu³ siê wyizolowany ze spo³eczeñstwa ale ¿eby czu³, ¿e ¿yje w spo³eczeñstwie,jest dla niego i z niego korzysta.Dobrze jest wykorzystaæ pomys³y i porady ludzi niepe³nosprawnych, gdy¿ oni napewno lepiej ni¿ ludzie zdrowi potrafi¹ zrozumieæ drugiego niepe³nosprawnego.Psycholog powinien to umieæ wykorzystaæ, ale równoczeœnie sam powinienpracowaæ nad umiejêtnoœci¹ empatii.Psycholog musi umieæ s³uchaæ i obserwowaæoraz mówiæ wtedy kiedy potrzeba.Problem jest wtedy gdy cz³owiek nie chcemówiæ, gdy siê zamyka i trudno do niego dotrzeæ.Gdy cz³owiek chce mówiæ tos³uchajmy, nie okazujmy zniecierpliwienia, nie bagatelizujmy jego problemów,bo coœ co dla nas mo¿e nie byæ problemem to dla niego mo¿e byæ problememogromnym.Pamiêtajcie równie¿ aby zawsze mieæ czas na wys³uchanie w³asnychdzieci gdy tylko chc¹ Warn coœ powiedzieæ, bo mo¿ecie ca³kowicie straciækontakt z dzieckiem, które po kilku nieudanych próbach porozmawiania z Wamimo¿e siê „zamkn¹æ w sobie „.Jest to bardzo niebezpieczne.My jako psycholodzyró¿nimy siê tym od innych, ¿e pewne rzeczy potrafimy nazwaæ po imieniu.Wiemynp., ¿e jak ktoœ jest znerwicowany to musi byæ tego jakaœ przyczyna i niewystarczy daæ mu tabletki na uspokojenie, trzeba go spytaæ jakie ma problemy.Psycholog musi umieæ nawi¹zaæ kontakt.Celem rehabilitacji, oprócz powy¿szych usprawnieñ, jest równie¿ przystosowanieotoczenia do osoby niepe³nosprawnej i kszta³towanie postaw otoczenia (œrodowiskarodzinnego ).Przedmiotem rehabilitacji s¹ zmiany sprawnoœci fizycznej, zmiany w psychice,zmiany w ¿yciu spo³ecznym i zmiany w korzystaniu z otoczenia zarówno fizycznegojak i œrodowiskowego.Czynniki jakie nale¿y braæ pod uwagê w czasie rehabilitacji to :• rodzaj i stopieñ inwalidztwa,• wiek,• status spo³eczny,• cechy osobowoœci,• zdolnoœci organizmu do kompensacji,• potrzeby ( psychiczne i nie tylko ),• zwi¹zek psychiki z inwalidztwem (takie samo inwalidztwo u ró¿nych ludzibêdzie inaczej odbierane),• reakcje na inwalidztwo powsta³e w skutek urazu (inaczej cz³owiek reaguje napowoln¹ utratê czegoœ a inaczej na nag³¹),• czy to jest inwalidztwo od urodzenia, czy nabywane powolnie, czy te¿ nag³e.Bardzo proszê o tych wszystkich czynnikach pamiêtaæ.Proszê je przemyœleæ izastosowaæ jeœli bêdzie taka potrzeba w terapii i rehabilitacji ludziniepe³nosprawnych.Na dzisiaj to tyle.Dziêkujê Pañstwu serdecznie i dozobaczenia za dwa tygodnie.Uwaga : Dziêki wyrozumia³oœci Ksiêdza Profesora nie musimy pisaæ referatu iwykazaæ siê znajomoœci¹ lektury, ale mamy do wyboru albo jedno albo drugie (albo referat albo lektura - do wyboru )
[ Pobierz całość w formacie PDF ]