[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Pogodzinie podpisano akt bezwzglêdnej kapitulacji.Cesarz odda³ szpadêgenera³owi.Dwudziestego pierwszego czerwca skapitulowa³a równie¿ stolica.Wkroczy³ do niejgenera³ Porfirio Diaz po opuszczeniu miasta przez nikczemnego komendanta,genera³a Marqueza, który wykrad³ siê chy³kiem.Dwudziestego siódmego czerwcaoddzia³y prezydenta zajê³y Vera-cruz.W ca³ym Meksyku przywrócono rz¹dy republikañskie z Juarezem jako prezydentem.Skoñczy³o siê cesarstwo.A cesarz?Piêtnastego maja genera³ Escobedo przekaza³ nastêpuj¹cy list ministrowi wojnyrepubliki, przebywaj¹cemu w San Luis Potosi:Obóz w Ouerétaro, 15 maja 1867.Dziœ o trzeciej rano nasze wojska zdoby³y fortLa Cruz.Wkrótce potem wziêto do niewoli ca/¹ za³ogê, miasto zaœ obsadzononaszymi oddzia³ami.Nieprzyjaciel cofn¹³ siê w nie³adzie z reszt¹ wojska wkierunku Cerro de las Campanas.Artyleria ostrzeliwa³a go skutecznie.Ogodzinie ósmej Maksymilian skapitulowa³.Proszê przes³aæ obywatelowiprezydentowi z okazji tego triumfu sprawy narodowej moje serdeczne gratulacje.Genera³ Escobedo.W raporcie tym, jak widaæ, nie wspomina nawet s³owem o roli, jak¹ odegra³pu³kownik Lopez.Pytani o to póŸniej wy¿si oficerowie republikañscy,odpowiadali:— Murzyn zrobi³ swoje.A zreszt¹ ¿aden zdrajca nie zas³uguje na pamiêæ.Kiedy siê sta³o powszechnie wiadome, ¿e cesarz zosta³ pojmany, przedstawicielewszystkich niemal mocarstw zaczêli energicznie zabiegaæ o jego uwolnienie.Zapoteka by³ jednak g³uchy na proœby.Jak¿e mia³ s³uchaæ tych, którzy uznalicesarstwo, a tym samym opowiedzieli siê po stronie tych, co go poni¿yli!Pose³ austriacki w Waszyngtonie zwróci³ siê do rz¹du Stanów Zjednoczonych zproœb¹ o podjêcie kroków w celu u³askawienia cesarza.Na list z WaszyngtonuJuarez odpowiedzia³ krótko:Przyznajê, ¿e arcyksi¹¿ê cierpi nie tylko za swoje winy.Ale dokona³ zamachu naniepodleg³oœæ mego kraju i dlatego nie mogê go u³askawiæ.Czy¿ mam Habsburgaoszczêdziæ, aby nadal knu³ intrygi przeciw Meksykowi? Przyznajê, ¿eu³askawienie Maksymiliana doda³oby chwa³y republice, lecz akt ten by³bysprzeczny z elementarn¹ racj¹ stanu.Juarez.Dwudziestego pierwszego maja odby³o siê spotkanie Maksymiliana z Escobedem,maj¹cym pe³nomocnictwa od prezydenta.Cesarz zgodzi³ siê na abdykacjê, ¿¹da³jednak w zamian ¿elaznego glejtu dla siebie, swoich austriackich oficerów i¿o³nierzy, dla Mejii i dla meksykañskiego prywatnego sekretarza.O Miramonienie by³o mowy.¯¹dania te odrzucono; cesarz — argumentowa³ Escobedo — niemaj¹cy ani kraju, ani poddanych, nie mo¿e mówiæ o abdykacji.Jednak¿e Juarez nie pragn¹³ zguby Maksymiliana.Wycofa³ jego sprawê z s¹dudoraŸnego i przekaza³ specjalnie utworzonemu s¹dowi wojennemu.Chcia³ w tensposób zyskaæ na czasie, maj¹c nadziejê, ¿e gdy emocje opadn¹, bêdzie mo¿nawp³yn¹æ na s¹d, aby zamieni³ karê œmierci na banicjê.Tak te¿ by siê zapewne sta³o, gdyby eks-cesarz nie dzia³a³ na szkodêprezydenta.Niepomny, a mo¿e nie œwiadom tego, ¿e Juarez chce go uratowaæ,wyda³ orêdzie, w którym oœwiadczy³, ¿e abdykuje na rzecz s³awnego starcaIturbide oraz ¿e mianuje panów Lareza, Lakunza i Marqueza — a byli to wrogowieJuareza — cz³onkami rz¹du tymczasowego.Ponadto z wielu stron wzmocnionozabiegi o uwolnienie Maksymiliana.Nic dziwnego, ¿e wrzenie republikanówwzros³o.Juarez by³ zmuszony do zrezygnowania z wszelkich poczynañ w interesiejeñca.Trybuna³, z³o¿ony z siedmiu cz³onków, zebra³ siê na rozprawê w dniu trzynastegoczerwca.Oskar¿ono Maksymiliana o spisek, bezprawne objêcie w³adzy i znêcaniesiê nad obywatelami Meksyku.Wspó³oskar¿onymi byli Mejia i Miramon.Czternastego czerwca, o jedenastej wieczorem, wydano na wszystkich trzech wyrokœmierci.Kwatera g³Ã³wna zatwierdzi³a go.Egzekucja mia³a nast¹piæ szesnastego,termin ten jednak przesuniêto w ostatniej chwili o trzy dni, aby skazani mogliprzygotowaæ siê do œmierci.Fakt ten wykorzysta³ pose³ pruski von Magnus.Do prezydenta s¹du najwy¿szegowys³a³ nastêpuj¹ce pismo:Do r¹k jego ekscelencji seniora ministra Sebastiana Lerdo de TejadaPrzybywszy dziœ do Queretaro, uœwiadomi³em sobie, ¿e skazani w dniu 14bie¿¹cego miesi¹ca wiêŸniowie polityczni, moralnie zmarli w niedzielê 16 bm
[ Pobierz całość w formacie PDF ]