[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Obraz spo³eczeñstwa polskiegoNa kartach powieœci ukazani sa reprezentanci ró¿nych grup spo³ecznych,œrodowisk i zawodów Warszawy lat siedemdziesiatych XIX w.Mieszczañstwo:stare pokolenie: Jan Mincel, spolszczony Niemiec, kupiec, który w³asn¹ pracadorobi³ siê sklepu w centrum Warszawy.Uczciwy i pracowity wzbogaci³ siê,wychowuj¹c pokolenie równie jak on oszczêdnych i zpobiegliwych handlowców (synJan, Rzecki);œrednie pokolenie: Ignacy Rzecki, August Katz.Pracuj¹, ale i walcz¹ „zawolnoœæ nasz¹ i wasz¹” realizuj¹c swój romantyczny œwiatopogl¹d;nowe pokolenie: Stanis³aw Wokulski.Przedsiêbiorczy i energiczny, robib³yskawiczna karierê, dziesiêciokrotnie powiêkszaj¹c pozostawiony przez ¿onêmaj¹tek.Dorabia siê na handlu, na dostawach miêdzynarodowych dziêki sytuacjijaka wytworzy³a siê na ziemiach polskich po powstaniu styczniowym.Grupê te cechuje brak energii, bezruch, rezygnacja ze zdobywania maj¹tku ipozycji spo³ecznej.Ka¿dy objaw wiêkszej przedsiêbiorczoœci uwa¿any jest w tymœrodowisku z czyn niepoczytalny.Nic wiêc dziwnego, ¿e pozycjê pierwszoplanow¹w ¿yciu ekonomicznym kraju zdobywaj¹ ¯ydzi posiadaj¹cy energiê, pracowitoœæ icierpliwoœæ w zdobywaniu zamierzonych celów i poczucie solidarnoœci w grupie.Arystokracja: pani W¹sowska(piêkna i nieco cyniczna wdowa) baronowstwoKrzeszowscy (sk³Ã³cone ma³¿eñstwo, w którym baron roztrwoni³ maj¹tek graj¹c nawyœcigach, a baronowa, po stracie jedynej córczki, popad³a w histeriê)prezesowa Zas³awska (m¹dra staruszka, któr¹ ze stryjem Wokulskiego ³¹czy³owielkie uczucie.Jej wzorowo prowadzony maj¹tek, z ochronkami dla ch³opskichdzieci, dba³oœci¹ o s³u¿bê i fornali to wyj¹tkowa szczêœliwa wysepka wœródogólnego niedbalstwa), Tomasz £êcki (bankrut, przekonany o swej wybitnejwartoœci i energii w rzeczywistoœci reprezentuje poziom umys³owy granicz¹cy ztêpot¹.Zajmuje go jedynie salonowa etykieta) i jego córka Izbella (jejosobowoœæ to klasyczny produkt salonów.Rozpieszczona egoistka nie potrafi zniczego sobie odmówiæ ani z niczego zrezygnowaæ), Ochocki, Kazimierz Starski(amoralny i cyniczny), baron Dalski narzeczony wnuczki prezesowej, zaœlepionymi³oœci¹, zdziecinnia³y i naiwny), ksi¹¿ê (najbardziej wartoœciowa postaæ,popiera projekt za³o¿enia Spó³ki do handlu ze Wschodem, pragnie coœ zrobiæ dla„nieszczêsnego kraju”, ale brak mu energii i zdolnoœci umys³owych)Tê grupê spo³eczn¹ oskar¿a pisarz o doprowadzenie kraju do upadku, o zanidbanieinteresów narodowych.Cechuje j¹: — paso¿ytnictwo, — pró¿niactwo, — zbytkowytryb zycia, gonitwa za rozrywkami, — brak patriotyzmu, — nieuzasadniona pycha zpowodu swego arystokratycznego pochodzenia, pogarda dla ludzi pracy, — brakgodnoœci w³asnej (gonitwa za posagiem).Lud: Wysoccy, Wêgie³ek (kamieniarz, Magdalenka (m³oda dzieczyna, prostytutka,któr¹ zaja³ siê Wokulski wpierw posy³aj¹c do zakonnic na naukê szycia, anastêpnie umieœci³ pod opiek¹ rodziny furmana Wysockiego) - ukazany jestwy³¹cznie marginesowo.W czasie spaceru Wokulskiego po Powiœlu.Ukazany jest jako warstwa ustawicznie krzywdzona, bez mo¿liwoœci rozwojowych.Przedstawiciele innych œrodowisk: ¯ydzi (Henryk Szlangbaum, doktor Szuman,który na skutek m³odzieñczej mi³oœci zrezygnowa³ z praktyki i zj¹³ siê badaniemludzkich w³osów), studenci (Patkiewicz i Maleski), subiekci (Mraczewski,Lisiecki, Ziêba), socjaliœci (mizerny Klejn) oraz nieliczni reprezentanciinteligencji miejskiej (sprytny adwokat prowadz¹cy sprawy Wokulskiego, paniMisiewiczowa - matka Heleny Stawskiej zarabiaj¹cej na ¿ycie lekcjami muzyki,¿yj¹ca z poœrednictwa eks-nauczycielka p.Meliton)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]